ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា និងឥណ្ឌាកំពុងស្វែងរកយន្តការដែលអាចផ្តល់កិច្ចសហការផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកពាក់ព័ន្ធមុខសញ្ញាឬបណ្តាញសង្ស័យឆបោកតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ។ ឥណ្ឌាប្តេជ្ញាចិត្តបន្តបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីកម្ពុជាបន្ថែមទៀតលើជំនាញបច្ចេកវិទ្យាប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសតាមបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ។ អ្នកវិភាគសាទរចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ ខណៈដែលបញ្ហាឆបោកតាមបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញកំពុងសាយភាយ។
លោក ថុង ម៉េងដាវិត ប្រធានផ្នែកស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា នេះជាសញ្ញានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងឥណ្ឌា និងកម្ពុជាក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង ២។ បញ្ហាចាប់ជំរិត និងឆបោកតាមអនឡាញបានក្លាយជាបញ្ហាសង្គមដែលបង្កឱ្យមានអស្ថិរភាពសង្គម និងបង្កើតរូបភាពមិនល្អដល់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «កម្ពុជាគួរបន្តពង្រីកការផ្សព្វផ្សាយអំពីរូបភាពនិងវិធីសាស្ត្រឆបោកដល់មហាជនហើយឥណ្ឌាគួរបង្កើនការផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសនិងវគ្គពង្រឹងសមត្ថភាពដល់មន្ត្រីនគរបាលជាតិក្នុងការកំណត់គោលដៅបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា និងដាក់ចេញនូវវិធានការទប់ស្កាត់និងបង្ការទាន់ពេលវេលា»។
លោក រ៉ូ វណ្ណៈ សហស្ថាបនិកវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា ការពង្រឹងសមត្ថភាពមន្ត្រីកម្ពុជាលើបញ្ហាចំណេះដឹងបច្ចេកវិទ្យាដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា ជាអំណាចទន់ដែលឥណ្ឌាប្រើប្រាស់ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសទាំង ២។ នេះជាផ្នែកមួយនៃការទូតស្រទន់នៃការអនុវត្តគោលនយោបាយមកកាន់បូព៌ាទិស (Act East Policy) របស់ឥណ្ឌា ដើម្បីឥទ្ធិពលនិងផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន។
លោកថា៖ «ឥណ្ឌានឹងទទួលបានការសាទរ ដោយសារតែការប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា ជារឿងអាទិភាពដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវចាត់វិធានការណ៍ដើម្បីកាត់បន្ថយនិងលុបបំបាត់បទល្មើសទាំងនោះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីទទួលបានការទុកចិត្តពីមហាជន ធុរជន និងអ្នកទេសចរអន្តរជាតិ និងដើម្បីទាក់ទាញការវិនិយោគបរទេសមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា»។
លោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏បានគាំទ្រចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះដែរដោយលោកលើកឡើងថា បញ្ហាឆបោកតាមអនឡាញកំពុងតែរីកដុះដាល ដែលអាចបំផ្លាញនូវសង្គមកម្ពុជា និងបំផ្លាញនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ប្រទេសជាមិត្តជាមួយកម្ពុជានិងបំផ្លាញមុខមាត់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិ។ «មានន័យថា ប្រសិនបើមានការឆបោកតាមអនឡាញហ្នឹងកើតឡើង នៅលើទឹកដីយើង គឺត្រូវទឹកដីយើងហ្នឹងទៅជាកន្លែងឆបោក។
អ៊ីចឹងគេខ្លាចរអាទៅលើការឆបោកហ្នឹងគេពិបាកនឹងមកកម្ពុជាទាំងវិនិយោគទាំងទេសចរអ៊ីចឹង។ នេះជាបញ្ហាមួយដែលយើងត្រូវតែទប់ស្កាត់ហើយបានប្រទេសឥណ្ឌាជួយកិច្ចការនេះ ពង្រឹងកិច្ចការនេះ វាជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អមួយទៀតទាំងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសនិងប្រទេសនិងទាំងការពង្រឹងសមត្ថភាពខាងមន្ត្រីរបស់យើងហ្នឹង»។
ស្ថានទូតឥណ្ឌាប្រចាំកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា រហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រទេសឥណ្ឌាបានបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃកម្ពុជាជិត ១០០ នាក់ពាក់ព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសតាមបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ។ «ប្រទេសឥណ្ឌា នឹងបន្តបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីនគរបាលកម្ពុជា និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀតពាក់ព័ន្ធជំនាញបច្ចេកវិទ្យាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសតាមបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងភេរវកម្ម និងជំនាញផ្សេងទៀត តាមរយៈកម្មវិធីកសាងសមត្ថភាពដ៏លេចធ្លោនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេស និងសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌា (ITEC) របស់យើង»។
ក្នុងជំនួបជាមួយលោកស្រី ដេវីយ៉ានី អ៊ុតាំ ខូប្រាហ្គេត (Devyani Uttam Khobragade) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌាប្រចាំកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែមករាលោក ស ថេត អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិបានលើកឡើងអំពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់នគរបាលជាតិកម្ពុជា ក្នុងការប្រឆាំងទប់ស្កាត់បទល្មើសលួចឆ្លងដែនគ្រប់ប្រភេទនិងបទល្មើសមានការចាត់តាំង ជាពិសេសបទល្មើសឆបោកតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ។
លោកបានស្នើភាគីឥណ្ឌាពិនិត្យលទ្ធភាពក្នុងការបង្កើតយន្តការទំនាក់ទំនងផ្តល់ព័ត៌មានទៅវិញទៅមកពាក់ព័ន្ធមុខសញ្ញាសង្ស័យ ឬខ្សែរយៈបណ្តាញឱ្យបានទាន់ពេលវេលា និងច្បាស់លាស់ដើម្បីធានាដល់ការចាត់វិធានការបង្ក្រាបឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងទាន់ពេលវេលា។
ពាក់ព័ន្ធសំណើនេះ ស្ថានទូតឥណ្ឌាបញ្ជាក់ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា ទាំងកម្ពុជា និងឥណ្ឌា គឺជាជនរងគ្រោះនៃការឆបោកតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ ហើយប្រទេសទាំង ២ កំពុងស្វែងរកយន្តការដែលអាចសហការគ្នាតាមរយៈការចែករំលែកព័ត៌មានអំពីភ្នាក់ងារ និងជនរងគ្រោះ។
លោក ស ថេត ក៏បានស្នើឥណ្ឌា លើកកម្ពស់សមត្ថភាពមន្ត្រីនគរបាលជាតិកម្ពុជា តាមរយៈការផ្តល់អាហារូបករណ៍បញ្ជូនទៅបណ្តុះបណ្តាលលើមុខជំនាញបច្ចេកវិទ្យាដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបទល្មើសឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ។
ពាក់ព័ន្ធសំណើនេះ ស្ថានទូតឥណ្ឌាក៏បានបញ្ជាក់ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា សំណើនេះគឺស្ថិតនៅក្នុងជំហានដំបូងនៅឡើយ ហើយប្រទេសទាំង ២ នឹងពិភាក្សាជាមួយគ្នាទៅលើវិធីសាស្ត្រធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឱ្យប្រទេសទាំង២អាចឆ្ពោះទៅមុខក្នុងរឿងនេះ។ «ការបណ្តុះបណ្តាលក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឆបោកតាមបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញគឺជារឿងចាំបាច់ណាស់ ពីព្រោះអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងការឆបោកនេះក៏កំពុងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗផងដែរ។ ដូច្នេះ នគរបាលក៏ត្រូវដើរឱ្យទាន់ការរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗផងដែរ»។
កាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែមករា នាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យានៃក្រសួងមហាផ្ទៃបានបន្តបង្ហោះសារក្រើនរំឭកដល់សាធារណជនប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមនានា កុំឱ្យចុចតំណភ្ជាប់ (link) ទាំងឡាយណាដែលមិនមានប្រភពច្បាស់លាស់ដើម្បីចៀសវាងការកើតឡើងនូវហានិភ័យផ្សេងៗ ក្នុងនោះមានដូចជា ទម្រង់ការឆបោកបញ្ឆោត តាមរយៈការឈ្នះរង្វាន់ផ្សេងៗ និងចុចតំណភ្ជាប់ ហើយបំពេញទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួន។
កាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែមករា នាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា ក៏បានបង្ហោះរំឭកផងដែរ អំពីការឆបោកបញ្ឆោតតាមរយៈកូដ QR (QR PHISHING ឬ QUISHING) ហើយថា វាគឺជាវិធីសាស្ត្រក្នុងការវាយប្រហារ ឆបោកបញ្ឆោត (Phishing) ដោយប្រើប្រាស់ កូដ QR (Quick Response Code) ក្នុងគោលបំណងបញ្ឆោតអ្នកប្រើប្រាស់ឱ្យចូលទៅកាន់គេហទំព័រក្លែងក្លាយ ទាញយកកម្មវិធីដែលផ្ទុកមេរោគ ឬទិន្នន័យ ក្នុងគោលបំណងទុច្ចរិតនិងក្លែងបន្លំខ្លួនជាអ្នកទទួលប្រាក់។
ដើម្បីសុវត្ថិភាពនាយកដ្ឋានបានណែនាំសាធារណជនត្រូវពិនិត្យមុននឹងស្កេនដោយផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រភពឱ្យបានច្បាស់លាស់និងពិនិត្យមើលពីភាពមិនប្រក្រតីលើការរចនាកូដ QR និងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះតំណភ្ជាប់ក្លែងក្លាយជាពិសេសតាមរយៈការប្រើប្រាស់ (Redirect Link និង Link Shortener) ក្នុងគោលបំណងបង្វែងទិសដៅ និងតំណភ្ជាប់។ នាយកដ្ឋានអំពាវនាវដល់សាធារណជនចែករំលែកចំណេះដឹងនេះបន្តដើម្បីរួបរួមគ្នាការពារសុវត្ថិភាពឌីជីថល (digital) ឱ្យបានប្រសើរជាងមុន។
យោងតាមរបាយការណ៍នាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យាឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី ១៣ មករា កម្លាំងនាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យាបានបញ្ជូនជនសង្ស័យម្នាក់ជាសហចារីធ្វើសកម្មភាពទទួលប្រាក់ឆបោកពីជនរងគ្រោះជាច្រើននាក់ ក្រោយពីឃាត់ខ្លួនបាន ១ ថ្ងៃ។ បទល្មើសឆបោកប្រាក់នេះធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពវិនិយោគ ដែលផ្តល់ផលចំណេញច្រើនដោយប្រើប្រាស់បណ្តាញ Telegram និងបង្ហូរប្រាក់តាមគណនីធនាគារនៅកម្ពុជា៕
លោក ស ថេត និងលោកស្រី ដេវី យ៉ានី អ៊ុតាំ ខូប្រាហ្គេត។