ស្ត្រីខ្មែរដែលស៊ីឈ្នួលពពោះបង្កើតកូនឱ្យគ្រួសារចិន «អាចប្ដូរទីកន្លែងពីកម្ពុជាទៅចិន»
ច្បាប់ស្ដីពីពពោះជំនួសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនទាន់ចេញរួចនៅឡើយទេ បើទោះបីជាក្រសួងជាច្រើន បានរួមគ្នាធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ រយៈពេល៥ឆ្នាំមកហើយក្តី។ ស្របពេលដែលកម្ពុជា មិនទាន់មានច្បាប់ស្ដីពីពពោះកូនជំនួសនេះ សមត្ថកិច្ចកម្ពុជាសង្ស័យថា ក្រុមជនល្មើសនៅតែបន្តជួលស្ត្រីខ្មែរមួយចំនួន ឱ្យស៊ីឈ្នួលពពោះ ឱ្យជនបរទេសនៅឡើយ គ្រាន់តែប្ដូរទិសដៅចេញពីកម្ពុជា ទៅធ្វើនៅប្រទេសចិនវិញ។
សង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលអនុម័តលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការពពោះជំនួស ឱ្យបានឆាប់ដើម្បីមានវិធានការទប់ស្កាត់ទៅលើអំពើជួញដូរមនុស្ស ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិកុមារឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលមិនចង់ឱ្យមានករណីស្ត្រីខ្មែរស៊ីឈ្នួល ពពោះបង្កើតកូនឱ្យជនបរទេសកើតមានតទៅទៀតទេ ពីព្រោះអំពើនេះធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ និងមានការរិះគន់ពីសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិជុំវិញការរំលោភសិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារ។
លោក អំ សំអាត៖ «សំខាន់យើងត្រូវមានច្បាប់មួយឱ្យពិតប្រាកដទាក់ទងនឹងរឿងពពោះជំនួស ទើបបានការអនុវត្តច្បាប់ទៅមានប្រសិទ្ធភាព ពីព្រោះឥឡូវយើងអនុវត្តតែលើច្បាប់ដែលមានស្រាប់ ប៉ុន្តែមិនទាន់ចែងលំអិតទាក់ទងនឹងបញ្ហាទាំងអស់នឹងទេ។ ដូច្នេះបានជាយើងចង់ឱ្យមានច្បាប់មួយឱ្យបានច្បាស់លាស់ កាលណាមានច្បាប់គឺអាជ្ញាធរត្រូវអនុវត្តបានច្បាស់លាស់ ហើយច្បាប់នឹងក៏ត្រូវមានការផ្សព្វផ្សាយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ បានយល់ បានដឹង បានឮ ដើម្បីកុំឱ្យគាត់បន្តធ្វើខុសច្បាប់តទៅទៀត»។
តាំងតែពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៩ ក្រសួងកិច្ចការនារី បានសហការជាមួយក្រសួងយុត្តិធម៌ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងសង្គមកិច្ច ក្រសួងការបរទេស និងអ្នកពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនទៀត រៀបចំសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការពពោះជំនួសនេះ បានរួចរាល់ហើយ ។ កាលពីអំឡុងឆមាសទី២ឆ្នាំ២០២៣ ក្រសួងយុត្តិធម៌បានរៀបចំពិនិត្យលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីពពោះជំនួសនេះម្ដងទៀត ក៏ប៉ុន្តែត្រូវផ្អាកទៅវិញ ដោយសារតែមិនមានការយល់ស្របគ្នា គឺគណៈកម្មាធិការ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ យល់ថាសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះ មានខ្លឹមសារខុសពីគោលបំណងដែលចង់ឱ្យចែងអំពីបទល្មើសនៃអំពើជួញដូរទារក។
បើទោះបីជាយ៉ាងណា អ្នកវិភាគឯករាជ្យ និងជាអ្នកជំនាញច្បាប់អន្តរជាតិ លោក បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានបង្ហាញការគាំទ្រឱ្យកម្ពុជាបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីការពពោះជំនួសនេះ ដើម្បីផ្ដល់ការងារឱ្យស្ត្រីផង ព្រមទាំងការពារទារកឱ្យរួចផុតពីការជួញដូរ ការរំលោភសិទ្ធិនានាផង។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បញ្ជាក់ថា អំពើពពោះជំនួសនេះនៅប្រទេសខ្លះដូចជាអង់គ្លេសជាដើម គឺមិនខុសច្បាប់ទេ ហើយច្បាប់ថែមទាំងលើកស្ទួយស្ត្រីឱ្យមានការងារធ្វើតាមរយៈការស៊ីឈ្នួលពពោះទៀតផង។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ៖ «ខ្ញុំមានមតិមួយ គឺខ្ញុំយល់ស្របរឿងស្ត្រីខ្មែរពពោះឱ្យគេអត់អីទេ គ្រាន់តែធ្វើច្បាប់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវជាមួយនឹងការជជែកគ្នាច្រើន មានមតិឱ្យច្រើនជាពិសេសមតិរបស់គ្រូពេទ្យ និងស្ត្រី។ ខ្ញុំមិនចាត់ទុកថាការពពោះជំនួសជាអំពើជួញដូរមនុស្សទេ លើកលែងតែអ្នករកស៊ីជួញដូរយកកូនមកភ្ញាស់ពពោះ រួចហើយយកទៅលក់ដូរ ឱ្យអ្នកដែលអត់កូន»។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ ចង់ឱ្យកម្ពុជាធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីពពោះជំនួសដោយមានបទបញ្ញតិ្តឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ព្រមទាំងដកពិសោធន៍ពីប្រទេសផ្សេងៗ ដែលធ្វើច្បាប់បានល្អ ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ស្ត្រី និងទប់ស្កាត់អំពើជួញដូរទារកកម្ពុជាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ការជំរុញឱ្យមានច្បាប់ស្ដីពីការពពោះជំនួស ធ្វើឡើងស្របពេល ការស៊ីឈ្នួលពពោះជំនួស បានប្ដូរទិសដៅពីកម្ពុជាទៅប្រទេសចិនវិញ។
អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍គណៈកម្មាធិការ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ អ្នកស្រី ជូ ប៊ុនអេង មានប្រសាសន៍ថា ថ្វីត្បិតតែបច្ចុប្បន្ននេះអំពើជួលស្ត្រីខ្មែរ ឱ្យពពោះកូនជំនួសនៅក្នុងប្រទេសហាក់ស្ងប់ស្ងាត់ ក៏ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចកំពុងសង្ស័យថា សកម្មភាពនេះ បានប្ដូរទិសដៅចេញពីកម្ពុជា ទៅធ្វើនៅឯប្រទេសចិនវិញ។
អ្នកស្រី ជូ ប៊ុនអេង បញ្ជាក់ទៀតថា សមត្ថកិច្ចកម្ពុជាកំពុងស៊ើបអង្កេតចំនួន ៤-៥ករណី ទៅលើស្ត្រីខ្មែរដែលបានទៅរៀបការនៅឯប្រទេសចិន ដោយសង្ស័យថា អាចមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនិងអំពើពពោះបង្កើតកូនឱ្យជនបរទេសនេះ។
អ្នកស្រី ជូ ប៊ុនអេង៖ «ករណីគេអត់បានពពោះនៅកម្ពុជាទេ ឥឡូវយើងមានករណីគ្រាន់តែសន្និដ្ឋាន ប៉ុន្តែអ្វីដែលអត់ទាន់មានទឡ្ហីករណ៍ច្បាស់លាស់អត់ទាន់ចោទប្រកាន់បានកំពុងស្ថិតក្នុងការស៊ើបអង្កេត ពីព្រោះឃើញស្ត្រីដែលទៅរៀបការនៅប្រទេសចិន ពេលត្រឡប់មកវិញគឺខ្លួនទទេ ហើយប្រាប់ថា កូនត្រូវគេដកទុក។ ករណីនេះសមត្ថកិច្ចកំពុងស្រាវជ្រាវ ឱ្យច្បាស់ថា ជនជាតិចិនគេត្រូវការតែកូន? ឬក៏ករណីប្តីប្រពន្ធរស់នៅមិនចុះសម្រុងគ្នា? ឬក៏ករណីអ្វីផ្សេងទៀត?»។
របាយការណ៍ឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៣ របស់គណៈកម្មាធិការ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ឱ្យដឹងថា ដើម្បីបង្កើនវិធានការទប់ស្កាត់អំពើជួញដូរមនុស្ស តាមរយៈអំពើពពោះជំនួស ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព នាយកដ្ឋានប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សនិងការពារអនីតិជន របស់អគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ បានរឹតបន្តឹង ដោយធ្វើសម្ភាសន៍ស្ត្រីខ្មែរចំនួន៦៩០នាក់និងស្ត្រីបរទេសចំនួន៨៣នាក់ដែលបានដាក់ពាក្យសុំរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍៕ ក្រុមស្ត្រីស៊ីឈ្នួលពពោះជំនួស ដែលសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។