សង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់ជនបរទេសឆ្លងដែនខុសច្បាប់ប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងជួញដូរមនុស្ស
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់ជនបរទេសមួយចំនួនឆ្លងដែនខុសច្បាប់ មកប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងជួញដូរមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅតំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ ខេត្តសៀមរាប។
សំណើនេះធ្វើឡើងក្រោយពីសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាបសម្រេចផ្ដន្ទាទោសជនជាតិវៀតណាម ១៣ នាក់ និង៥នាក់ទៀត ជាជនជាតិខ្មែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរមនុស្ស លាងលុយកខ្វក់ និងឆ្លងដែនខុសច្បាប់។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងយុវជនរស់នៅខេត្តសៀមរាបព្រួយបារម្ភខ្លាចក្រែងប្រទេសកម្ពុជា ក្លាយជាទីតាំងជួញដូរមនុស្ស ការឆ្លងដែនខុសច្បាប់ និងការបង្ខាំងមនុស្សខុសច្បាប់ ក្នុងតំបន់ទេសចរប្រវត្តិសាស្ត្រ ប៉ះពាល់ដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ចពលរដ្ឋ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង ផ្តល់ទស្សនៈថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ទប់ស្កាត់បញ្ហានេះ ដោយត្រូវលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ បក្ខពួកនិយម និងអនុវត្តច្បាប់ចំពោះមន្ត្រីទាំងឡាយណា ដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធការជួញដូរមនុស្ស និងឆ្លងដែនខុសច្បាប់។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវសហការគ្នាជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ និងអន្តរក្រសួង ដើម្បីប្រឹងប្រែងដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតាមចក្រព្រំដែន និងស្វែងរកមេខ្លោងដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសជួញដូរមនុស្ស។
លោក យង់ គិមអេង៖ «អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធការជួញដូរមនុស្សត្រូវតែបណ្តេញគាត់ចេញពីក្របខណ្ឌ ហើយចាប់យកទៅតុលាការ ដើម្បីផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់ បើមិនដូច្នេះទេ គាត់នៅតែប្រព្រឹត្តបែបហ្នឹងទៀត។ គួរស្ដារកេរ្តិ៍ឈ្មោះសារឡើងវិញ កុំឱ្យគេបារម្ភពីការជួញដូរ និងឆបោក»។
ប្រតិកម្មរបស់មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ ក្រោយពីសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាបសម្រេចផ្ដន្ទាទោសជនជាតិវៀតណាម ១៣ នាក់ និងជនជាតិខ្មែរ ៥ នាក់ ពីបទជួញដូរមនុស្ស បង្ខាំងមនុស្ស លួចឆ្លងដែនខុសច្បាប់ និងសម្អាតប្រាក់។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សាលាដំបូងខេត្តសៀមរាបឱ្យដឹង នៅថ្ងៃទី៣ ខែមេសា ថា ជនជាប់ចោទ ១៧ នាក់ត្រូវជាប់ពន្ធនាគារចន្លោះពី ១៥ ឆ្នាំ ដល់ ២៥ ឆ្នាំ ពីបទលក់ដូរមនុស្សមានគោលដៅ បទឃុំឃាំង និងបង្ខាំងមនុស្សដោយខុសច្បាប់ មានស្ថានទម្ងន់ទោស បទសម្អាតប្រាក់និងលួចឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់។
រីឯជនជាប់ចោទម្នាក់ទៀត ជាជនជាតិវៀតណាម តុលាការសម្រេចដាក់ពន្ធនាគារកំណត់រយៈពេល ៥ខែ ពីបទលួចឆ្លងដែនខុសច្បាប់ ដែលប្រព្រឹត្តឡើងកាលពីឆ្នាំ២០២២។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការអធិប្បាយជុំវិញរឿងនេះ ពីអភិបាលខេត្តសៀមរាប លោក ប្រាក់ សោភ័ណ បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី៤ មេសា។
ជុំវិញរឿងនេះ យុវជនរស់នៅខេត្តសៀមរាប លោក នង ធារ៉ា សង្កេតឃើញថា ការទប់ស្កាត់ជនអន្តោប្រវេសន៍ និងការគ្រប់គ្រងអសន្តិសង្គមរបស់អាជ្ញាធរនៅខ្វះចន្លោះច្រើន ធ្វើឱ្យជនបរទេសនៅតែអាចឆ្លងដែនខុសច្បាប់ មកប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសច្បាប់ ប៉ះពាល់វិស័យទេសចរ ក្នុងខេត្តសៀមរាប។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា អំពើពុករលួយ និងបក្ខពួកនិយម ជាឱកាសឱ្យជនបរទេសធ្វើសកម្មភាពខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា។
លោក នង ធារ៉ា៖ «ពួកឧក្រិដ្ឋជន ឬជនបរទេសទាំងអស់នេះ អាចយកប្រទេសកម្ពុជាតំបន់ជួញដូរមនុស្ស ឬធ្វើសកម្មភាពទាំងអស់នេះបាន ដោយសារអាជ្ញាធរអនុវត្ត ច្បាប់មានកម្រិត មានន័យថា ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនអាចយកប្រទេសកម្ពុជាបាន ដោយសារអំពើពុករលួយ និងបក្ខពួកនិយម ធ្វើឱ្យជនទាំងអស់នេះ អាចប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសច្បាប់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបាន»។
កាលពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានបណ្តេញជនជាតិវៀតណាម ២៥៧នាក់ ចេញពីកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធនឹងការឆបោកតាមអនឡាញ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងយុវជនបន្ថែមថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនពន្លឿនដោះស្រាយករណីនេះ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ បញ្ហាអសន្តិសុខសង្គមនឹងជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ ដល់វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលជាប្រភពចំណូលរបស់ពលរដ្ឋ។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកស្ដីពីការជួញដូរមនុស្សប្រចាំឆ្នាំ២០២៣ បង្ហាញថា រយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជានៅជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ ដែលមានន័យថា ស្ថានភាពនៃអំពើជួញដូរមនុស្សនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈអាក្រក់បំផុត និងពុំធ្លាប់មានចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៥ មក។
របាយការណ៍រកឃើញថា រដ្ឋាភិបាលឯកបក្សរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនបានបំពេញតាមស្តង់ដារអប្បបរមា លុបបំបាត់ការជួញដូរមនុស្ស និងពុំបានប្រឹងប្រែងឱ្យខ្លាំងក្លាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើជួញដូរមនុស្សនោះទេ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ស្របពេលកម្ពុជាស្ថិតក្នុងស្ថានភាពគួរឱ្យព្រួយបារម្ភក្នុងរឿងនេះ គឺគ្មានការចាត់វិធានការឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយទេ៕